Nông thôn mới

Trong quá trình xây dựng nông thôn mới nâng cao, ngoài việc tập trung đầu tư hạ tầng, phát triển kinh tế - xã hội và nâng cao đời sống người dân, thì việc bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, đảm bảo an ninh trật tự, gìn giữ môi trường sinh thái cũng là những yếu tố không thể tách rời. Bởi lẽ, một vùng quê chỉ thật sự “mới” và “nâng cao” không chỉ có đường đẹp, nhà cửa khang trang, thu nhập ổn định, mà còn là nơi mà thiên nhiên được gìn giữ, pháp luật được tôn trọng và người dân sống trong sự yên bình, bền vững. Xã Thạnh Phú Đông, huyện Giồng Trôm, tỉnh Bến Tre là xã ven sông giàu truyền thống lao động cần cù và yêu quê hương hiện đang nỗ lực từng ngày để hoàn thiện các tiêu chí nông thôn mới nâng cao. Tuy nhiên, do đặc điểm địa hình nằm dọc theo tuyến sông Hàm Luông, khu vực này vẫn tiềm ẩn nhiều nguy cơ về vi phạm khai thác tài nguyên trái phép, đặc biệt là nạn hút cát lậu và các hành vi đánh bắt thủy sản tận diệt bằng xung điện, lưới cấm... Đây là những hoạt động không chỉ làm suy thoái môi trường, ảnh hưởng đến sinh kế của người dân, mà còn gây mất an ninh trật tự và cản trở quá trình phát triển bền vững của địa phương. Chính vì vậy, Đội dân phòng Đường sông đã trở thành một phần quan trọng không thể thiếu trong công việc bảo vệ tài nguyên, bảo vệ môi trường, đồng thời góp phần nâng cao ý thức cộng đồng và phát triển bền vững. Những đóng góp của Đội không chỉ giúp giữ gìn nét đẹp tự nhiên của quê hương, mà còn là yếu tố quan trọng trong việc thực hiện các tiêu chí xây dựng xã nông thôn mới nâng cao, tạo ra một môi trường sống trong lành, an toàn cho người dân.Với tinh thần trách nhiệm cao, các thành viên của Đội luôn sẵn sàng đối mặt với hiểm nguy, kiên trì bám sát từng đoạn sông, ngăn chặn các hành vi vi phạm, và góp phần xây dựng xã nhà ngày càng vững mạnh. Đội dân phòng đường sông xã Thạnh Phú Đông được thành lập vào năm 2024 với 24 thành viên, xuất phát từ những người dân, Đảng viên, và cán bộ hưu trí họ không có quân hàm, không bảng tên, cũng chẳng có lương chuyên trách nhưng đã tự nguyện tham gia vào Đội Dân phòng đường sông của xã, một lực lượng được hình thành từ nhân dân, vì nhân dân và do nhân dân bảo vệ. Không ai bắt buộc, không vì lợi ích riêng tư, họ cùng nhau chèo xuồng, tuần tra trên sông nước để ngăn chặn nạn khai thác cát trái phép và hành vi đánh bắt thủy sản tận diệt, những vấn nạn đang từng ngày bào mòn tài nguyên và đe dọa sự sống bình yên của vùng quê miệt vườn sông nước. Giữa thời buổi mà người ta thường nghĩ đến lợi ích trước mắt, họ chọn một con đường lặng thầm và nhiều hiểm nguy: giữ gìn từng mét nước, từng bãi bồi quê nhà. Họ không chỉ là "người giữ sông", mà còn là người giữ nghĩa tình, giữ đạo lý với quê hương nơi mình sinh ra, lớn lên và đang gửi gắm cả tương lai con cháu. Từ những việc làm đầy quyết tâm như phát hiện và xử lý các vụ khai thác cát lậu, ngăn chặn việc siệt cá, tôm bằng xung điện, Đội đã trở thành điểm tựa tinh thần vững chắc cho người dân ven sông. Đồng thời, đó cũng là minh chứng sống động cho sức mạnh của cộng đồng trong chương trình xây dựng xã nông thôn mới nâng cao – không chỉ bằng công trình, hạ tầng, mà bằng trách nhiệm và trái tim của người dân dành cho mảnh đất của mình. Giữa không gian sông nước mênh mông, những thành viên Đội dân phòng đường sông xã Thạnh Phú Đông vẫn thường xuyên âm thầm làm nhiệm vụ. Với đặc thù địa bàn có hệ thống kênh rạch chằng chịt và tiếp cận trực tiếp sông lớn nơi thường xuyên xảy ra tình trạng khai thác cát trái phép và đánh bắt thủy sản bằng hình thức tận diệt, công việc của Đội không chỉ đòi hỏi kiến thức pháp luật, mà còn cần lòng quả cảm, sức khỏe và tinh thần bền bỉ. Để thực hiện tốt nhiệm vụ, Đội đã chủ động xây dựng kế hoạch tuần tra theo ngày, theo giờ linh hoạt, đặc biệt là vào ban đêm, thời điểm các đối tượng thường lợi dụng để hoạt động. Trên mỗi chuyến tuần tra, các thành viên phải đối mặt với nhiều rủi ro: dòng nước xiết, thời tiết thất thường, thậm chí là sự chống trả manh động từ các đối tượng vi phạm. Thế nhưng, với tinh thần "vì sự bình yên sông nước quê hương", họ chưa từng lùi bước. Từ khi thành lập đến nay Đội đã phối hợp phát hiện và xử lý 03 vụ khai thác cát trái phép trên sông Hàm Luông. Các vụ việc đều được phát hiện vào lúc rạng sáng hoặc nửa đêm, khi các đối tượng dùng ghe công suất lớn gắn máy hút cát để lén lút hoạt động. Trong một số trường hợp, khi bị phát hiện, các đối tượng liều lĩnh phóng ghe bỏ chạy hoặc tìm cách phi tang dụng cụ hút cát xuống sông nhằm xóa dấu vết. Dù gặp khó khăn về phương tiện, nhân lực và kinh phí hoạt động, nhưng Đội vẫn quyết liệt bám địa bàn, truy đuổi đến cùng, thu giữ tang vật và phối hợp xử lý nghiêm theo quy định pháp luật. Mỗi vụ việc xử lý thành công không chỉ ngăn chặn kịp thời hậu quả về môi trường mà còn tạo hiệu ứng răn đe, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật trong nhân dân. Bên cạnh nạn hút cát trái phép, tình trạng đánh bắt thủy sản bằng hình thức tận diệt như dùng xung điện, hóa chất vẫn còn tồn tại ở sông Hàm Luông. Những hành vi này nếu không kịp thời ngăn chặn sẽ làm suy kiệt nguồn lợi thủy sản tự nhiên, phá vỡ cân bằng sinh thái và ảnh hưởng trực tiếp đến thu nhập của nhiều hộ dân sống dựa vào nghề đánh bắt ven sông.Trước thực trạng đó, Đội Dân phòng đường sông đã tăng cường kiểm tra các nhánh kênh nhỏ, từ đó phát hiện và xử lý 02 vụ sử dụng xung điện siệt cá, tôm. Đây là những vụ việc đặc biệt nghiêm trọng vì tang vật bị thu giữ là thiết bị xung điện công suất lớn, có khả năng gây hại trên diện rộng. Đội còn phối hợp với xã và các đoàn thể tổ chức tuyên truyền tại chỗ, giải thích hậu quả và nâng cao nhận thức cho người dân về tầm quan trọng của việc bảo vệ nguồn lợi thủy sản. Điều đáng quý nhất ở Đội Dân phòng đường sông không chỉ là sự can đảm mà còn là tinh thần gần dân, sát dân. Trong quá trình công tác, các thành viên Đội luôn kết hợp nhiệm vụ chuyên môn với công tác dân vận, lắng nghe phản ánh của người dân ven sông để kịp thời nắm bắt thông tin vi phạm, đồng thời chia sẻ và hỗ trợ bà con nâng cao ý thức pháp luật. Chính sự chân thành, tận tụy và trách nhiệm đó đã tạo dựng lòng tin trong nhân dân. Ông Lê Văn Vĩ một người dân ở ấp Quí Điền B chia sẻ: “Trước kia, tình trạng hút cát ban đêm làm đất sạt lở, bà con ai cũng lo. Từ khi Đội Dân phòng đường sông thường xuyên tuần tra, kiểm tra, giờ chúng tôi yên tâm làm ăn, không còn lo đất bị cuốn trôi hay cá tôm bị bắt cạn kiệt.” Trong bối cảnh xã Thạnh Phú Đông đang nỗ lực nâng chất các tiêu chí nông thôn mới nâng cao, đặc biệt là tiêu chí về môi trường và an ninh trật tự, những đóng góp thầm lặng nhưng đầy hiệu quả của Đội Dân phòng đường sông là vô cùng đáng quý. Không chỉ là lực lượng phối hợp xử lý vi phạm mà còn là những tuyên truyền viên tích cực, góp phần nâng cao ý thức cộng đồng trong việc bảo vệ sông ngòi, giữ gìn môi trường sinh thái và phát triển du lịch cộng đồng gắn với nông nghiệp sạch.